Hoe kan de nieuwe coalitie er uit komen te zien?
De meest voor de hand liggende optie is een coalitie met
Nieuw Elan, CDA en VVD met 22 van de 39 zetels. Programmatisch gezien liggen
deze partijen op veel punten dicht bij elkaar. De verdeling van de wethouders
wordt wel een puzzel: gezien de zetelverdeling heeft Nieuw Elan recht op meer
wethouders (2-1-1), maar de stad is te ingewikkeld om te besturen door vier
wethouders (en dat is ook voor de stemverhoudingen onhandig).
De vraag is of Groen Links aanschuift (26 van de 39 zetels).
Dat is voor de wethoudersverdeling wel handig (NE 2, CDA, VVD en GL 1). Voor
een meerderheid in de raad is dat weer niet nodig, en programmatisch gezien
zijn de verschillen met de andere drie groter. Daar komt bij dat als Groen
Links er bij komt CDA, VVD en GL zwakker staan in het college. Immers, men kan altijd zonder de steun van een van
deze drie partijen, maar men kan nooit zonder Nieuw Elan. Het wordt in dat
geval een college en coalitie waar de conflicten zijn ingebakken. In een
college waar de verhoudingen op voorhand op scherp staan is het beter om
getalsmatig tot elkaar veroordeeld te zijn, zo zit er niets anders op dan tot
compromissen te komen.
Als twee of drie partijen afvallen, komen de partijen met
twee en drie zetels in beeld, en krijgen we een college met vijf of zelfs meer partijen,
wil je tenminste niet op een zeer krappe meerderheid van 20 zetels uitkomen.
Dat geldt ook als Nieuw Elan buiten het college wordt gehouden. Zoals ik eerder
heb gezegd: niet wenselijk, maar niet onmogelijk. CDA, VVD en GL zullen dan
tenminste D66 moeten binnen halen, en
voor de zekerheid nog een andere partij (PvdA, CU of SP). De verdeling van de
wethouders is in dat geval geen probleem, met iedere partij een wethouder is
dat opgelost. Het is ook mogelijk dat een partij het coalitieakkoord ondertekent
zonder een wethouder te leveren. Het biedt de kleinere partijen in elk geval een
goede mogelijkheid om meer invloed op het gemeentebeleid uit te oefenen dan dat
op grond van hun zetelaantal zou zijn, maar het maakt de coalitieonderhandelingen
lastiger.
Leek de vorming van een college gezien de verkiezingsuitslag
eenvoudig, door de uitspraken van van As die reeds langer bestaande problemen
binnen het college voor het voetlicht brachten staat Pieter Hilhorst nog een
taaie klus te wachten. Ik wens hem daarbij veel sterkte en wijsheid.
Reacties