Vertrouwen regeert

Het hele weekeinde zijn we weer in Limburg geweest, om precies te zijn in Geijsteren, Blitterswijck en omgeving. Wat is het daar mooi. Dat geldt helemaal voor vandaag. Waar het grootste deel van Nederland is bedekt door mist, schijnt in Limburg de zon en dat levert prachtige plaatjes op. De wandeling met de gids van Limburgs Landschap door De Hamert was een feest. Gagel, vuilboom, mestkever, het ontstaan van de Maasduinen, de tonderzwam en de sombere honingzwam, vele natuurverschijnselen hebben de revue gepasseerd. Maar goed, daar blog ik niet voor.

Elk jaar gaan we een weekeinde met de huisartsen van de HOED een weekeinde weg om over één of meerdere grote onderwerpen te spreken.

Een van de onderdelen was 'Trust rules'. Oftewel: hoe bestuur ik vanuit vertrouwen in plaats vanuit wantrouwen (lees: een overmaat aan regels)? Dat geldt voor de huisartsenpraktijk waar protocollering inmiddels steeds meer de overhand lijkt te krijgen, maar ook voor de gemeente. Daar breken we ons regelmatig het hoofd over. Een voorbeeld: we geven gemeenschapsgeld uit, onder andere in de vorm van subsidies. Enerzijds willen we de organisaties die we subsidiëren vertrouwen en niet belasten met een woud aan regels, anderzijds moeten we verantwoording kunnen afleggen over waarom we een bepaalde subsidie hebben verleend en of het gestelde doel is behaald. In de workshop van KPMG kwamen in elke geval enkele zaken klip en klaar naar voren. Zo kun je niet helemaal zonder regels, maar is er een optimum: te weinig of te veel regels werkt niet. Het probleem is: hoe weet ik dat ik dat optimum heb bereikt? Daar zijn geen regels voor.
Er zijn negen Trust Rules geformuleerd:
  1. Maak contact persoonlijk
  2. Definieer gezamenlijke doelstellingen
  3. Geef het goede voorbeeld
  4. Bouw vertrouwen op met goede regels
  5. Geef elkaar verantwoordelijkheid en vertrouwen
  6. Houd koers en bewaar rust, ook als er iets misgaat
  7. Zet in op geïnformeerd vertrouwen, niet op blind vertrouwen
  8. Ga mild om met misverstanden, maak korte metten met misbruik
  9. Durf te experimenteren en leer van ervaringen
Deze regels kunnen we gebruiken in de verhoudingen tussen gemeente en instellingen, tussen gemeentebestuur en inwoners, tussen raad en college, tussen fracties, binnen fracties. Ik zoom in een later blog wel eens in op enkele van deze verhoudingen in relatie tot de Trust Rules.
in de tussentijd wil ik de lezer vragen of hij of zij vindt dat in zijn f haar perspectief, van inwoner van Alphen, van ambtenaar bij de gemeente, van politicus, in hoeverre wij er in slagen vanuit vertrouwen naar elkaar te kijken. Ik heb het idee dat dat veel beter kan. Wat is daar voor nodig?

Tot volgende week.

Reacties

Machiel van der Schoot zei…
Beste Ruud,

Het is interessant en misschien ook wel veelzeggend waar je de 9 regels als voorbeeld gebruikt.
Weet je wat ook interessant is:
pas ze eens toe vanuit de burger naar de overheid. Uiteindelijk moet de burger de overheid vertrouwen geven en niet andersom!

Lees ze nog maar eens, maar dan vanuit het perspectief van de burger, die jullie 4 jaar lang vertrouwen geeft.

1.Maak contact persoonlijk
Hoe vaak zijn er gesprekken met burgers? Hoe serieus neem jij ze?

2.Definieer gezamenlijke doelstellingen
Zijn burgers bij het collegeprogramma betrokken?
Wordt er naar de burger geluisterd als de meerderheid geen cultuurhuis
wil?

3.Geef het goede voorbeeld
Wij geven het goede voorbeeld met het netjes betalen van belasting.
Wij houden ons doorgaans aan de wet.

4.Bouw vertrouwen op met goede regels
Zijn er wel regels voor burgerparticipatie tussen 2 verkiezingen in?

5.Geef elkaar verantwoordelijkheid en vertrouwen
Jullie krijgen verantwoordelijkheid en vertrouwen genoeg.
Hoeveel vertrouwen geef jij de burger? Lees je blogs nog eens...

6.Houd koers en bewaar rust, ook als er iets misgaat
Koers? Burgemeester weg, wethouders weg, scholen dicht,
overal onvoltooide bouwputten.

7.Zet in op geïnformeerd vertrouwen, niet op blind vertrouwen
Wij hoeven als burgers jullie dus niet blind te vertrouwen.
Dus niet boos zijn als er kritische vragen komen.

8.Ga mild om met misverstanden, maak korte metten met misbruik
We gaan al mild om met misverstanden.
We moeten wel. Wat kunnen we anders?
Lyczak is na een fout van 40 miljoen gewoon weer opnieuw wethouder.
De sjoemelende BING-ambtenaren wonen nog steeds anti-kraak.

9.Durf te experimenteren en leer van ervaringen
Hoeveel is er geleerd van de crisis in het gemeentebestuur?
Hoeveel kansen krijgen wij als burger om te experimenteren met nieuwe
vormen van democratie?

Durf je de spiegel voor te houden?
Ik ben bereid nog een keer een vriendelijke milde discussie aan te gaan.

vriendelijke groet

Machiel van der Schoot

P.S. grappig dat je een veerpont op de foto zet en geen hoge brug
R.S. Gebel zei…
Beste Machiel,

Laten we eens beginnen met de eerste regel. Alle raadsleden spreken dagelijks inwoners, ik hoor in mijn spreekkamer regelmatig zaken over Alphen aan den Rijn. Fracties nodigen ook inwoners, verenigingen en instellingen bij de fractievergaderingen uit om te bhoren wat er leeft, welke wensen zij hebben etc.. Wij zitten elke maand bij de Brasserie in de Aarhof om mensen de gelegenheid te geven ons te spreken. De informatiemarkt, die, dat geef ik direct toe, nog niet werkt zoals het moet, bietd iedereen de gelegenheid zijn of haar zegje doen. In overleg met de griffie kun je ook als inwoners of instelling een onderwerp op de agenda van de informatiemarkt laten zetten. De Adviseurs van Hoekstra, om ze zo maar even te noemen, hebben meegewerkt aan een prima communicatie- en participatiebeleid. Je kunt bij commissie of raad inspreken, je kunt raadsleden bellen, mailen of een brief sturen. Tijdens de verkiezingen kunnen mensen stemmen op de partij die volgens hen het het beste heeft gedaan en/of in de toekomst zal doen.
Ik neem onze inwoners uiterst serieus. Helaas verwarren mensen serieus nemen wel eens met altijd gelijk krijgen. Dat is natuurlijk niet zo, je krijgt vaak ongelijk, maar je hebt wel het recht te weten waarom. Ik kom later terug op de volgende punten.
R.S. Gebel zei…
De tweede vraag.

We betrekken niet alle inwoners bij het verkiezingsprogramma. Zo krijgen we een soort referendumdemocratie: u vraagt wij draaien. Dat maakt een land onbestuurbaar. We hebben een vertegenwoordigende deocratie. U kiest de mensen die het vier jaar moeten doen. Zij worden er voor betaald om alle informatie tot zich te nemen, voor en tegens en belangen af te wegen, de lange termijn in de gaten te houden etc. en uiteindelijk besluiten te nemen.
Inwoners en ondernemers worden bij ons op drie manieren bij het verkiezingsprogramma betrokken: door lid te worden van de VVD (de leden schrijven mee aan het verkiezingsprogramma), door uitgenodigd te worden om input te leveren en door in de loop van de vier jaar ons ideeën aan de hand te doen.
Er wordt steeds gesproken over het feit dat dé meerderheid tegen het Cultuurhuis is. Dat is vreemd, de partijen die een warm voorstander zijn van het Cultuurhuis, en die dat ook in hun verkiezingsprogramma hadden staan, vormen een grote meerderheid in de raad. Hebben de kiezers zitten slapen? Ik denk het niet. Dus dé meerderheid tegen het Cultuurhuis? Volgens mij niet.
R.S. Gebel zei…
Geef het goede voorbeeld

Tja, ik geef toe dat we niet altijd het goede voorbeeld geven. Het breken van de verkiezingsbelofte ten aanzien van de verhoging van de OZB was vervelend. Er zijn wel enkele verzachtende omstandigheden, waardoor wij toch akkoord zijn gegaan: de totale stijging van de woonlasten blijft onder het inflatiepercentage, en de meerderheid van de respondenten van Alphen in Balans gaf de voorkeur aan OZB-verhoging.
Maar het goede voorbeeld geven heeft meer kanten. Behandel elkaar met respect, niet schelden, geen grof taalgebruik, niet beledigen, geen onwaarheid spreken, consistent zijn, benaderbaar zijn, dossiers kennen, etc.. Daar slaagt de VVD wel degelijk in.
R.S. Gebel zei…
Ik pak er even een paar tegelijk. Voor punt 4 verwijs ik graag naar de beantwoording van 1. We hebben een goed participatiebeleid sinds begin dit jaar. Elkaar vertrouwen geven vereist dat beide partijen niet bij de eerste de beste keer dat het niet helemaal goed gaat de andere partij wegzetten als onbetrouwbaar, incapabel etc.. In zo'n geval laat je het wel uit je hoofd het nogmaals te proberen. Punt 5 gaat alleen op als punt 8 ook gerespecteerd wordt. Ik vertrouw onze inwoners, maar dat wil, wederom, niet zeggen dat ik gehouden ben alles te doen wat zij willen. Hier geldt wat ik bij punt 2 heb gezegd. De koers is helder, maar daar doe je het nooit goed. Als je je koers vasthoudt, ben je voor de een halsstarrig, voor de ander consequent, en als je van mening verandert, ben je voor de een een draaikont, en voor de ander een wijs man die gevoelig is voor argumenten. Dat is een gegeven, dat weet je als politicus, en daarom houd ik mij in ultimo aan een koers vast, namelijk mijn eigen morele en ideologische kompas. Dat betekent dat ik soms van mening verander, soms niet, meestal weegt het belang van de meerderheid oip tegen datvan de minderheid, maar soms worden de belangen van de minderheid zo ernstig geschaad dat je toch voor de minderheid kiest etc.
R.S. Gebel zei…
7.Zet in op geïnformeerd vertrouwen, niet op blind vertrouwen
Uiteraard. Ik verwacht van niemand dat zij mij blind vertrouwen. Iedereen heeft recht op alle informatie (uitzonderingen daargelaten),en besluiten dienen genomen te worden op grond van alle beschikbare informatie. Zo zijn inwoners in staat ons te controleren, en zijn wij als raad in staat het college te controleren.

8.Ga mild om met misverstanden, maak korte metten met misbruik
Was het maar waar dat men mild omgaat met misverstanden. Elke gelegenheid wordt te baat genomen om iemand neer te sabelen, zonder dat de volledige informatie bekend is. Op halve waarheden en onwaarheden, halve informatie in de pers etc. worden keiharde oordelen geveld. De rellen rond het BING-rapport zijn er een mooi voorbeeld van. Met verdachtmakingen is men blijkbaar in staat goede bestuurders weg te krijgen. Op geen enkele wijze is misbruik door de vertrokken wethouders aangetoond.

9.Durf te experimenteren en leer van ervaringen
Volgens mij hebben we sinds september een nieuwe vergaderstructuur die er op gericht is de inwoners de kans te geven zich in een vroegtijdig stadium met de besluitvorming te bemoeien. Dat brengt ook verantwoordelijkheden met zich mee, en het toont soms aan hoe lastig het is. In een vroeg stadium zijn zaken nog niet concreet, en kunnen uitgangspunten in de concrete uitwerking vervelende gevolgen hebben (zie o.a. het beleid rond multifunctionele accommodaties).Het traject van De Adviseurs, van Alphen in Balans , de wijze waarop het speelruimteplan wordt uitgerold zijn allemaal voorbeelden van de toenemende aandacht voor betrokkenheid van de inwoners bij de vorming en uitvoering van beleid.
Astrid Meij zei…
Vertrouwen is een bijzondere relatie tussen twee partijen. Heb je vertrouwen? Geef je vertrouwen? Verdien je vertrouwen? Verlies je vertrouwen? Ontneem je vertrouwen?

Een Oudnederlands spreekwoord zegt: Zo de waard is, vertrouwt hij zijn gasten. Mijn ervaring is dat dit niet zomaar tegeltjeswijsheid is.

Als ikzelf bij alles wat ik doe een dubbele agenda heb, dan is de kans dat ik anderen vertrouwen kan geven erg klein. "Wat ik doe, zullen zij ook wel doen."

Op die manier kun je vertrouwen nooit winnen, want hoe integer je ook handelt, de ander zal altijd beducht blijven op de niet-bestaande dubbele agenda en alles wat je zegt en doet met die bril op beoordelen.

En als je vervolgens een keer van mening verandert, op basis van aangedragen argumenten, omdat je niet tegen beter weten in vasthoudt aan een vroeger standpunt, dan is daarmee in de ogen van die ander "bewezen" dat je een dubbele agenda had of kiezersbedrog pleegde.

Vertrouwen is in mijn ogen dus iets wat je in iedereen kunt hebben op basis van de integriteit van je eigen handelen. Daarbij mogen de opvattingen en denkrichtingen diametraal tegenover elkaar staan en hoef je het nooit met de ander eens te worden. En toch kun je er vertrouwen in hebben dat je beiden aan de best mogelijke oplossing werkt.

Mocht de ander dat vertrouwen beschamen, dan is de vraag of daarmee een basis is gelegd voor onafwendbaar en consistent gebrek aan vertrouwen in de toekomst of dat je in staat bent om vanuit je eigen integriteit weer opnieuw vertrouwen te hebben en vandaar uit opnieuw samen te werken.

Een deel van de genoemde punten in het blog en de discussie gaat naar mijn mening uit van de premisse van het "verdienen" van vertrouwen. In mijn ogen werkt dit dus niet.

Duurzaam vertrouwen is in mijn ogen alleen mogelijk bij integer handelen, openheid, eerlijkheid en respect.
En waar begint dit? Inderdaad, bij jezelf en de integriteit van je eigen handelen!

Populaire posts van deze blog

Hippocrates

De volgende stap

Much ado about nothing