Niet kakelen, maar eieren leggen

Deze uitspraak is afkomstig van Hans Wiegel: niet zeuren, aanpakken. Deze uitspraak schoot door mijn hoofd toen ik afgelopen zaterdag drie betrokken inwoners hoorde spreken over hun leefomgeving. Voorafgaande aan het wijkbezoek aan het stadshart gaven drie mensen een korte inleiding: twee bewoners van het Rijnplein en een vertegenwoordiger van de Klankbordgroep Lage Zijde. Geen 'kakelaars', maar mensen die een actieve bijdrage leveren aan hun eigen leefomgeving. Eén van de bewoners had een goed onderbouwd verhaal, inclusief vergelijking met andere steden, over het bestrijden van graffiti en dergelijke. Een ander sprak met bevlogenheid over haar eigen buurt; een derde gaf aan best tevreden te zijn over zijn leefomgeving, met enkele kleine kanttekeningen. Onderweg kwamen we ook betrokken inwoners tegen die hun wensen en problemen kenbaar maakten.

Hoe schril is dit contrast met de uitkomsten van het 21minuten-onderzoek. Ik citeer uit het onderzoek (zie http://www.21minuten.nl/):
"Respondenten geven aan zelf genoeg te doen voor de samenleving, het zijn vooral andere Nederlanders die te weinig doen. De bijdrage van burgers richt zich wel vooral op de eigen, directe buurt en omgeving en minder op de bredere maatschappij en politiek. Burgers vinden dat zij te weinig invloed hebben op de politiek, maar maken van hun eigen politieke participatie (nog) geen prioriteit. Dit terwijl de eisen aan politici en de overheid steeds hoger worden.
Deze paradox wordt zelfs groter als we specifiek kijken naar de groep die weinig vertrouwen
heeft in de politiek. Deze groep, die een kwart van de samenleving omvat, vindt dat de samenleving onvoldoende voor hen doet en dat anderen onvoldoende doen voor de samenleving, terwijl zijzelf menen voldoende te doen. Tegelijkertijd zijn deze ‘teleurgestelden’ minder actief in de samenleving, tonen minder betrokken burgerschap dan de groep met hoog vertrouwen, en vinden ook minder vaak dat zich inzetten voor de samenleving onderdeel is van goed burgerschap. Zij vinden minder vaak dat de burger verantwoordelijk is voor het in stand houden van de democratie, maar zijn vaker voorstander van directe democratie. Terwijl in deze groep de verwachtingen van de overheid hoger zijn dan gemiddeld, verwachten zij het minste van zichzelf.
Gegeven de uitkomsten van 21minuten.nl staat de democratie stevig in haar schoenen, maar is een aanscherping noodzakelijk die leidt tot meer transparantie en betrokkenheid. Om de betrokkenheid van de burger bij de politiek te vergroten, is ook de inzet van de burgers zelf nodig. De vraag is hoe het potentieel aan politieke en maatschappelijke participatie aan te boren. Hoe een bevolking die vooral veel verwacht van de overheid om te vormen tot een bevolking die, om met Kennedy te spreken, zich ook afvraagt wat zij zelf kan bijdragen aan Nederland (einde citaat)."

Herman Pleij zei het deze week iets anders: in verschillende enquetes klagen Nederlanders wat af; op de laatste vraag "Hoe gelukkig bent u?" wordt echter steevast door een grote meerderheid gezegd dat zij zeer gelukkig is. Je kunt de conclusie trekken dat klagen kennelijk gelukkig maakt, maar ik denk dat de conclusie moet zijn dat we weliswaar veel klagen, maar dat dat blijkbaar niet over zulke erge zaken gaat dat we ons daardoor ongelukkig voelen.

Nederlanders willen meer inspraak, maar er zijn er blijkbaar weinig die bereid zijn zelf ook de handen uit de mouwen te steken. Dat is een droevige constatering, en ik vraag mij af hoe zich dat verhoudt met de vele mensen die ik zie en spreek en die wel de handen uit de mouwen steken: in vrijwilligerswerk, in besturen, in verzorgingshuizen, in sportclubs. Is dat een minderheid die ik zie?

Ik weet het niet. Zaterdag was ik bij de open dag van de hospicegroep in Driehoorne. Ik was onder de indruk van de bevlogenheid van bestuur, coördinatoren en vrijwilligers. Mensen die veel tijd opofferen om mensen in hun laatste levensfase bij te staan. Over handen uit de mouwen steken gesproken. Deze mensen verdienen grote steun van de gemeente.

Deze week staat het vervolg van de commissievergadering over de Lage Zijde op het programma. De VVD is in grote lijnen akkoord met het ambitieniveau in het Masterplan. Zo komen er netto honderden woningen bij. We hebben wel vraagtekens bij het 'vrij leggen' van het Fortisgebouw, bij het slopen van het hofje, bij het waterfront en bijbehorende passantenhaven, bij het slopen van het Thorbeckegebouw. We zien graag op deze onderdelen wat meer uitgewerkte aletrnatieven naast elkaar zodat we een weloverwogen keuze kunnen maken. Daar gaat het in de politiek om, keuzes maken.

Ik hou op met kakelen, ik ga weer eieren leggen. Tot volgende week.