Taboes doorbreken

Ik heb deze regenachtige zondag besteed aan het doornemen van de 99(!) pagina's tekst die Alphen in Balans heeft opgeleverd. De deelnemers aan Alphen in Balans konden zelf ideeën aandragen en hun mening geven over de werkwijze. Dat leverde soms verrassende ideeën en inzichten op, en één taboe blijkt toch minder een taboe te zijn dan wij de gemeenteraad vaak denk. Ik om daar straks op terug.

De meningen over de werkwijze liepen uiteen. De meeste mensen waren positief over het idee, maar vonden de uitvoering te strak. Er was weinig ruimte om zelf aan knoppen te draaien of bedragen aan te passen of in te vullen om te bezuinigen. Desalniettemin hebben zeer veel mensen de begrotingswijzer ingevuld. De wethouder zei dat hij trots was op dat resultaat, en dat is terecht. Gebleken is dat als je voldoende publiciteit aan een onderwerp geeft dat bewoners interesseert omdat het hen raakt en bezighoudt, je veel waardevolle input kunt krijgen.

Ik heb een bladzijde vol geschreven aan ideeën. Leuke ideeën, zinvolle ideeën. Mensen blijken goed te hebben nagedacht over de bezuinigingen. Toch blijken er ook misverstanden te bestaan. Bijvoorbeeld: er wordt her en der gesproken over het schrappen van de jachthaven aan de Lage Zijde, maar van een jachthaven is al lang geen sprake meer.

Een taboedoorbrekend idee wordt tientallen malen genoemd: laat mensen met een uitkering iets terugdoen voor de maatschappij. Daar moeten we toch eens goed over nadenken. Politici schromen vaak dit onderwerp op de agenda te zetten. Het is niet politiek correct om zo te spreken over uitkeringsgerechtigden. Toch is dat vreemd. Het gaat er niet om dat mensen met een uitkering profiteurs zijn, of lui, of wat dan ook. Mensen zijn niet uit eigener beweging aangewezen op een uitkering, ze hebben recht op een uitkering. De meeste mensen willen niets liever dan zo snel mogelijk weer aan het werk. Het gaat er om dat het normaal moet zijn dat je voor een werkloosheidsuitkering een tegenprestatie levert, die er bovendien voor zorgt dat je niet belandt in lethargie. Door te zorgen dat mensen een dagritme behouden (en dat hoeft echt geen volledige werkweek te zijn) blijven mensen deel uitmaken van de maatschappij en geeft ze dat een gevoel van eigenwaarde terug. Niets is erger dan het gevoel afgeschreven te zijn. Door je nuttig te maken, help je ook jezelf. Natuurlijk moet de te leveren arbeid zo veel mogelijk op het individu zijn toegespitst, algemene kreten als 'ze moeten maar in de verzorgingshuizen gaan helpen' of 'ze moeten maar bij de plantsoenendienst gaan werken' klinken misschien duidelijk, maar zijn gespeend van realiteitszin. Maar waarom vinden we het wel goed dat iemand die bij herhaling een baan weigert te accepteren gekort wordt op de uitkering, maar vinden we het niet goed dat iemand geacht wordt (zo tijdelijk mogelijk) niet-betaald werk te accepteren?

Een ander veel genoemd idee is de katten-, of zelfs huisdierenbelasting. Mensen ergeren zich waarschijnlijk net als ik aan loslopende katten die hun behoefte in de tuin doen, gezellig de grond wat omwoelen met de poten etc.. Ik vrees echter dat dat geen haalbare zaak is, de registratie- en inningskosten zullen waarschijnlijk de baten teniet doen, maar ik sta open voor ideeën.

Andere ideeën die meermaals zijn genoemd:

• hulpmiddelen in verzorgingshuizen en aanleunwoningen (soort Green Wheels) in plaats van iedereen een eigen exemplaar dat zelden wordt gebruikt
• de dienst toezicht en handhaving meer op de fiets in plaats van in de auto
• bundelen van post: nu vallen vaak meermaals per week enveloppen van de gemeente in de bus, waarom niet alle één keer per week verzenden
• vaker organiseren van zwerfvuilschoonmaakochtenden, snoeidagen e.d., laat mensen meer zorgen voor de eigen omgeving
• laat scholieren bij wijze van maatschappelijke stage kauwgomresten verwijderen in de stad
• zorg dat de gemeente beter, professioneler inkoopt
• stem wegwerkzaamheden beter op elkaar af zodat de straat niet meermaals achtereen open moet
• doe minder onderzoeken
• behoudt MAX, plus MAX op
• zorg voor en betere handhaving op maat en verhoog zo de inkomsten uit boetes, ga op verzoek van inwoners bijvoorbeeld eens in een buurt controleren (maar wel onopvallend)
• haal vuil slimmer op (moet de groenbak ook in de wintermaanden elke twee weken geleegd?), laat afval betalen naar gewicht
• slim hergebruik van leegstaande bedrijfs- en kantoorpanden
• stel een milieuprijs en een veiligheidsprijs in voor bedrijven en particulieren om duurzaamheid en veiligheid te stimuleren
• huur minder extern personeel in

Eerlijkheidshalve meld ik dat veel indieners ook van het Cultuurgebouw af wilden. Wij zijn als VVD een andere mening toegedaan, waarbij we wel het voorbehoud maken dat e.e.a. financieel haalbaar moet zijn. Overigens was daar ook opvallend dat veel mensen de bibliotheek heel belangrijk vinden, de bibliotheek die dringend toe is aan nieuwe huisvesting. De definitieve plannen wachten we dus nog even af. Enfin, stof genoeg voor de komende paar weken tot de zomervakantie.

Afgelopen vrijdag hebben we als gemeenteraad bij elkaar gezeten om afspraken te maken voor de komende tweeënhalf jaar. We hebben de belangrijke onderwerpen benoemd waar we het de komende paar jaar intensief met elkaar over willen hebben (o.a. Oude Rijnzone incl. Maximabug en rondweg, het nieuwe beleidsplan WMO, de inbedding van de jeugdzorg miv 2013, de fusie met Boskoop en Rijnwoude, de Lage Zijde). We gaan onze vergadercyclus zo inrichten dat er meer ruimte komt voor het uitwisselen van ideeën, van meningen over bepaalde voorstellen en dergelijke, zowel met raadsleden als met inwoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties etc.. We hebben daar afgelopen week reeds een begin mee gemaakt door ideeën over de bezuinigingen met elkaar uit te wisselen. Wat daar uiteindelijk uitrolt, hoort u op 23 en 30 juni.

Tot volgende week.